KİTAP ÖNERİM – 49
Dün Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü andık.
Onun, sadece savaşlarda zaferler kazanmış bir Mareşalden; yüzyıllarca ortaçağın karanlıklarında cahil kalmış bir toplumu kalkındırmaya ve dünya ile yarışır bir hale getirmek için reformlar yapan bir devrimciden ya da dünyada sahnesinde lider konumda bulunan ülkelere karşı ustaca stratejiler yaparak, istediği antlaşmaları yapan usta bir siyasetçinin ötesinde çok daha farklı özellikleri bulunmaktaydı.
Onu gelmiş geçmiş tüm dünya liderlerinden ayrıştıran özelliklerinin başında, gelecek yüzyıllarda yaşanacak olayları öngörebilme ve buna bağlı olarak, kendinden sonra gelenleri uyarmak gibi geniş bir vizyona sahip olması vardı.
O, hiçbir zaman kendi çağında yaşayan liderler gibi, anlık ve kısa vadeli planlar yapmamıştır. Savaşta bile nerede durması gerektiğini bilmiş, anlık gücünden yararlanarak, ileride dünyanın başına üşüşeceğini tahmin ettiği toprakları ele geçirmek için harekete geçmemiştir. Anlık gücün büyüsüne kapılarak, sonradan işgal ettikleri topraklardan kaçarcasına çekilen “Üzerinde güneş batmayan” İmparatorlukları tüm dünya gördü…
Daha Cumhuriyet bile kurulmadan, 17 Şubat – 04 Mart 1923 tarihleri arasında İzmir İktisat Kongresi’ni düzenlemesi, onun aynı zamanda ekonomi konusunda da ileri görüşlü olduğunu göstermektedir. O, ülkenin kalkınmasının, sanayiye güç vermekle mümkün olacağını işaret etmiştir…
Tarih bilgisine hepimizin saygı duyduğu Prof. Dr. İlber Ortaylı, günümüz televizyonculuğunun başarılı temsilcisi İsmail Küçükkaya’nın tam da bu konularla ilgili hazırlamış olduğu soruları “Cumhuriyetin ilk Yüzyılı 1923 – 2023” isimli kitapta tüm detayları ile yanıtlamış. Okurken bir kez daha tarihe farklı bir perspektiften bakma şansını elde ettim…
1923’e giden yolla başlayan bu kitap, “Son İmparator” Abdülhamid dönemini, İttihatçılar ve Osmanlının Birinci Dünya Savaşına sürüklenmesini soru cevaplarla çok güzel anlatıyor.
İkinci bölümde ise, Mustafa Kemal Atatürk’le birlikte “Saltanattan Cumhuriyete giden yol”, “Dini Hayat” ve “Kemalizm” ile ilgili sorulara İlber Ortaylı, detaylıca ve samimiyetle cevap vermiş.
Belki de en ilginç bölüm sayılabilecek üçüncü bölümde, bugün hakkında çokça konuşulan Kurtuluş Savaşı kahramanlarından “İkinci adam” olarak isimlendirilen İsmet İnönü dönemi ile ilgili ilginç saptamalar var.
Kitabın dördüncü bölümünde, Adnan Menderes dönemi, ardından gelen beşinci bölümde ise 1960’lardan 1980’lere karışıklıklar devri ile ilgili ilginç sorular ve bir o kadar da ilginç yanıtlar bulunmaktadır.
Altıncı bölümde, hepimizin yakından şahit olduğu, fakat bilmediğimiz yönleri ile 1980’lerden 2000’lere Türkiye’deki siyasi değişim ve dış politikamız konuları ele alınmış.
Kaçırılmaması ve herkesin okuması gerektiğini düşündüğüm son bölümde İlber Ortaylı, İsmail Küçükkaya’nın sorularına cevaben, 2023’e doğru Türkiye’miz ve Cumhuriyetimizle ilgili çarpıcı öngörülerde bulunmuştur.
Bence bu tespitler üzerinde uzun uzun düşünmeliyiz…
11.11.2017