PİŞTİ
Ankara’ya sık sık ziyaretler yapıyordum.
Yine Ankara’da, yılların parfümeri mağazasını, babasından devralmış Uğur Bey işletiyordu. Son derece kibar bir insan olan Uğur Bey, yapı olarak ince, uzundu; fakat saçları yaşından çok önce beyazlaşmıştı.
Sıkça Ankara’ya gittiğim için, zamanla samimi olduk ve bir süre sonra ben ona “Uğur Abi”, diye, o da bana “Hakan Abi” diye hitap etmeye başladı. Bu uzunca bir süre devam etti.
Bir ziyaretim sırasında bana “Hakan Abi, sen bana niye Abi diye hitap ediyorsun?” diye sordu, ben de ona “Uğur Abi, sen yaş olarak benden büyüksün, ondan dolayı…” diye cevap verdim.
Bunu üzerine, “Olur mu? Sen benden büyüksün Hakan Abi” deyince, aramızda şöyle bir konuşma geçti:
“Kaçlısın Uğur Abi?”
“60’lıyım Hakan Abi”
“Ben de 60’lıyım Uğur Abi, hangi ay?”
“Mart”
“Ben de mart, Uğur Abi, hangi gün?”
“6’sı”
“Aaa… Benim de 6’sı”
Bu cevabım üzerine Uğur Beyin hafif bozulduğunu hissetmeye başladım, kendisi ile dalga geçtiğimi sanıyordu, onun üzerine “Çıkaralım kimlikleri dedim” o da arka cebindeki cüzdanından ehliyetini çıkardı ve tezgahın üzerine koydu, gerçekten aynı yıl, aynı ay ve aynı gün doğmuştuk. Ben de aynısını yaptım, cüzdanımdan ehliyetimi çıkardım, onun ehliyetinin üzerine vurdum ve gülerek “Pişti!” dedim. İkimiz birden kahkahalarla gülmeye başladık.
Bu yıllarca aramızda bir espri konusu olarak sürdü ve tabii ki birbirimize “Abi” diye hitap etmeye devam ettik. Yıllar sonraki bir ziyaretimde, “Bir gün kitap yazarsam, mutlaka bu anıya yer vereceğim” diye söz vermiştim.
İşte böylelikle Uğur Bey’e verdiğim bu sözü tutmuş oldum.
Birçok şey değişti, ama bazı kültürel alışkanlıklarımız değişmiyor. Örneğin, özellikle erkekler arasında “Abi” diye hitap etmek, bir saygı göstergesidir, sadece yaş olarak kendinden büyük olana değil, yaşı küçük de olsa, seviye olarak kendinden yukarıda olana ya da müşteriye böyle hitap edilmesi normaldir.
Özellikle sık görüşülen kurumsallaşmamış bayilerle, samimiyetin ve yakınlaşmanın göstergesi “Abi” diye hitap etmektir. “Bey” diye hitap etmek, Anadolu kentlerindeki bayiler tarafından araya mesafe koymak olarak da algılanabilir, bunu çok iyi ayarlamak gerekir.
Ama ben yine de, satış işinde çalışan veya bu işe yeni başlayacak gençlere, iş yaptıkları kişilere isminin sonuna “Bey” veya “Hanım” diye ekleyerek hitap etmelerini öneriyorum. “Abi”, “Abla”, “Amca” veya benzeri hitaplardan mümkün olduğunca uzak durmakta fayda vardır. Her zaman benim şansımın yaver gittiği gibi “Pişti” yapamayabilirsiniz. Böyle hitaplardan bazı insanların rahatsız olduklarını, özellikle bayanların “Aaa… nereden senin ablan oluyorum, kocaman adamsın yani…” diye iç sesleri ile konuştuklarını tahmin etmek zor değil.
Devamı haftaya Salı günü…
05 Mart 2019
